قدرت و تعداد چشم های زنبور عسل

 سیستم بینایی زنبور عسل شامل دو چشم مرکب و سه چشم ساده است . هر چشم مرکب از هزاران سلول حساس به نور  که به زنبور به درک نور ، رنگ و همینطور پرتوی UV آفتاب کمک می کنند تشکیل شده است .

سه چشم ساده زنبور بشکل مثلث بر روی سر حشره قرار گرفته که اسلی(ocelli) نامیده می شوند. این چشمها اغلب به  تشخیص مقدار نور موجود در محیط به زنبور کمک می کنند اما قادر به درک تصویر نیستند .

قرنیه چشمان مرکب زنبور عسل از مو های بسیار ریزی پوشیده شده است . البته وجود مو بر روی قرنیه مختص زنبور عسل نیست و حشرات دیگری مانند مگس ها نیز دارای چشمان مرکب با قرنیه پرمو هستند . زنبور عسل هنگام جمع آوری گرده گلها، گرده ها را بر روی بدن ، پاها و سر و از جمله چشمها و آنتن خود جمع آوری کرده و سپس به داخل کیسه گرده موجود بر روی پاهای عقبی انتقال می دهد .

با وجود اینکه زنبور عسل طیف وسیعی از رنگها را بخوبی می بیند تنها قادر به تشخیص شش گروه اصلی رنگها از قبیل زرد ، آبی سبز ، آبی ، بنفش ، UV و رنگی که بنام ارغوانی زنبوری شناخته می شود و مخلوطی از زرد و UV است ، می باشد . این حشرات قادر به دیدن رنگ قرمز نیستند .

چشمان مرکب زنبور عسل از هزاران عدسی نازک که هریک صفحه (facet) نامیده می شوند تشکیل شده است . دانشمندان معتقدند که هر عدسی یک چشم مرکب قسمت کوچکی از دید زنبور را دریافت می کند سپس مغز تصویر هر یک از عدسی ها را گرفته و تصویر بزرگ موزائیک مانندی ارائه می دهد . مزیت چشم مرکب ، توانایی آن در تشخیص حرکت است . زنبوران بسادگی می توانند بین الگوهای یک پارچه و شکسته تفریق قائل شوند اما برتری بیشتری در تشخیص تصاویر شکسته از خود نشان می دهند و به همین علت یک گل متحرک و یک گل ساکن را از یکدیگر تمیز می دهند. بنابراین چشم زنبور عسل بخوبی جهت ادراک حرکت وفق یافته است.

زنبورعسل در طول تکامل خود متناسب با نیازهای خویش جهت دیدن اجسام و اشیاء و به خصوص گلها تخصص خاصی پیدا کرده است، به طوری که فرکانس نوری 350 الی 700 میکرون باعث دیدن زنبورعسل می شود؛ در حالی که این فرکانس برای انسان بین حدود 400 الی 800 میکرون می باشد. زنبورعسل قادر است رنگ نورهای زرد، آبی، سبز و ماوراء بنفش را تشخیص دهد. زنبورعسل نمیتواند نور قرمز را تشخیص دهد و آن را سیاه می بیند و همچنین نمی تواند بین رنگهای زرد و نارنجی تفکیک قائل شود؛ از این رو هر دو نور در مقابل چشمهای زنبورعسل یکسان است. زنبور عسل قادر به تشخیص نور پلاریزه می باشد.
قدرت بینایی چشمهای ساده زنبورعسل بیشتر در درون کندو و یا در مواقع تاریک یا روشن شدن هوا بوده و این قدرت در چشمهای مرکب در خارج از کندو و در فواصل دور و هنگام پرواز است. دقت بینایی زنبورهای کارگر، ملکه و نر متفاوت است، به طوری که قدرت بینایی نر بیشتر از کارگر و کارگر بیشتر از ملکه است. به طور کلی زنبورها شکلهای تو پر را بهتر از شکلهای تو خالی تشخیص می دهند و این مسئله در مزارع مورد نیاز زنبورعسل حائز اهمیت است. سه چشم ساده در قسمت فوقانی سر قرار داشته و از یک عدسی بسیار ساده تشکیل شده اند. چشمهای مرکب در دو طرف و بالای سر قرار دارند و از تعداد زیادی سلولهای شش وجهی تشکیل یافته اند که هر کدام به عنوان یک واحد بینایی عمل می کنند. تعداد سلولهای شش وجهی در زنبور نر بسیار بیشتر از زنبور ملکه و کارگر می باشد. وظیفه سه چشم ساده  زنبور عسل، که هر کدام دارای یک عدسی هستند ناشناخته است، اما امروزه توانسته اند به برخی از وظایف انها پی ببرند. چنانچه روی این سه چشم پوشانده شود، زنبور در موقع غروب، زودتر از کار دست می کشد و هنگام صبح نیز دیرترشروع به کار می کند. یکی از وظایف این چشمها تطبیق دید زنبور با کم و زیاد شدن نور می باشد. چشمهای مرکب که در طرفین سر قرار دارند، هر کدام از تعداد 5 تا 6 هزار چشم کوچک ساده تشکیل شده است که هر کدام از این چشمها قسمتی از شیء مورد نظر را تشخیص می دهد (5000 در ملکه و کارگر و 10000 در زنبور نر ).شکلهای هندسی  که تفاوت زیادی با هم ندارند، در چشم زنبور یکسان دیده می شود. زنبور می تواند رنگها را به جز رنگ قرمز به خوبی تشخیص دهد همچنین نور ماوراء بنفش و نور پلاریزه را تشخیص می دهد. و از این نظر قادر است در مواقعی که خورشید زیر ابرها یا پشت کوه پنهان است جهت یابی نماید.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: