کندو چیست؟

کندو محلی است که زنبورها در آن تولید یافته.کارکرده،خواهران وبرادران خود را پرورش داده و مواد غذایی لازم را در آن انبار و ذخیره می کنند. خلاصه آنکه کندو خانه و انبار ذخیزه مواد غذائی تابستانی و بویژه زمستانی زنبور عسل است.
۲ نوع کندو وجود دارد:
-با قابهای ثابت
-با قابهای متحرک
۲-۱-کندوهای با قابهای ثابت یا کندوی محلی
انواع و اقسام آن در شهرستان و دهات ایران دیده می شوند. شانهایشان به بدنه کندو چسبیده و در نتیجه کندو غیر قابل باز کردن و کنترل می باشند. این نوع از کندوها از هزارسال پیش در کشور ما وجود داشته و هنوز هم با همان وضع و ساختمان ابتدایی در تعضی دهات ایران دیده می شوند.
در کندوی با قابهای ثابت هر گاه بیماری کوچک و بی اهمیتی روز نموده یا حتی اگر فقط زنبورهای آن غذای کافی نداشته باشند بعلت ثابت بودن شانها و درنتیجه غیر  قابل کنترل بودن وضع داخلی کندو جمعیت آن محکوم به مرگ و نابودی است. حال آنکه کنترل داخلی در کندوهایی که با قابهای متحرکند(کندوهای جعبه ای)به راحتی امکانپذیر می باشد و رفع کمبود مواد غذائی زنبورها امروزه ساده ترین کاری است که ما در زنبورداری با کندوهای مدرن جعیه ای می شناسیم. بهمین دلیل هم در زنبورداری اقتصای دیگر جادی برای کندوهای با قابهای ثابت وجود نداشته و فعلاً در حال از بین رفتن هستند.
انواع کندوهای این دسته را که شخصاً در ایران دیده ام بقرار زیرند:
۲-۱-۱-کندوهای تنه درختی:
عبارت از قیمتی از تنه درخت بطول تقریبی یک متر و قطر حدود ۳۰ الی ۴۰
سانتیمتر ایت که داخلش را خالی و دو طرفش را با تخته و گل مسدود نموده اند . در وسط کندوهای تنه دختی نقطه ای را برای ورود و خروج زتبورها سوراخ می کنند.از این نوع از کندوها در مناطق جنگلی شمال ایران مثل گیلان و مازندران و گرگان دیده می شوند.
۲-۱-۲-کندوهای گلی
به شکل استولنه ای و مانند کندوی تنه درختی بوده ولی از گل رس خام یا پخته درست شده اند. قطر این استوانه ها حداقل ۳۰ سانتیمتر و طولشان حدود یک متر است . از این کندوها امروزه در دهات اطراف اصفهان و بویژه نواحی بختیاری دیده می شوند.
۳-۱-۳-کندوهای سبدی
مانند بشکه ای از تخته ای کم عرش ولی طویل. به طول و قطر کندوهای گلی درست شده اند. در حوالی خوانسار از این نوع کندوها نسبتاًزیاد دیده می شدند. که فعلاً بسرعت در حال از بین رفتن بوده و بتدریج وسیله کندوهای جعبه ای (با قابهای متحرک)جانشین می گردند.
۲-۱-۴-کندوهای کوزه ای
این نوع از کندوها از دو کوزه ی تو در تو درست می شوند. کوزه ی جلویی معمولاً محل تخمگذاری ملکه  بوده و کوزه ی عقبی جای حمع آوری عسل است. کندوهای کوزه ای بیشتر در استانهای کردستان و کرمانشاهان وجود داشته و هنوز هم مورد استفاده می باشند. محصول عسل در این کندوها بسیار    محدود است و هزگز از ۶ الی ۸ کیلو در سال تجاوز  نمی کند. کندهای کوزه ای همانطوری که در شکل سوم هم دیده می شوند معمولاً در دیوار اطاق و خانه یا حتی در دیوار جداگانه کنار یک باغ ممحبوس هستند.
۲-۱-۵-کندوهای کدوئی
از این کندوها در خراسان یعنی اطراف اسفراین وجود دارند. هر کندو عبارت از کدوئی است که داخلش را خالی کرده اند. کندوی کدوئی هم مثل کندوی کوزه ای در دیوار جایگذاری می شود
در ایران آنها را کندوهای جعبه ای یا کندوهای فرنگی می نامند. جنس آنها از تخته است(شکل ۴و۵و۶)ولی بتازگی نوع پلاستیکی آن نیز به بازارهای جهانی از  جمله به ایران وارد شده است. کندوی جعبه ای قابل باز کردن بوده و به هنگام لزوم می توان قابهایش را بیرون آورده کنترل و در صورت نیاز به جمعیت کمک کرد. این نوع از کندوها تشکیل می شوند از یک جدار که مثل جعبه از چهار تخته یا دیواره درست شده، یک کف و یک سقف. در جلو آن سوراخی به ارتفاع ۷ میلیمتر و طول ۱۰ سانتیمتر به نام سوراخ پرواز وجود دارد(شکل ۴) که زنبورها از آنجا به خارج رفت و آمد می کنند.